Mĩ thuật trong trường Tiểu học!: October 2017

Tuesday, October 31, 2017

HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM QUA MÔN HỌC NGHỆ THUẬT Ở TIỂU HỌC

Sự thay đổi trong giáo dục nghệ thuật của chúng ta hiện nay đơn thuần là sự thay đổi về các hình thức tổ chức -phương pháp ,chứ chưa thực sự thay đổi về quan điểm,cách tiếp cận chủ đề của chúng ta vẫn theo một mô tip quen thuộc cũ :"Tìm hiểu-cách thực hiện-thực hành."chúng ta vẫn chưa xây dựng được một chương trình khung và định hình cho mình một mô hình rõ ràng.Điều này cũng dễ hiểu ,bởi sau thời gian thí điểm ,khi đưa nó vào vận hành chắc chắn sẽ gặp phải những vấn đề vướng mắc bởi hệ thống điều hành chưa phù hợp và việc phải điều chỉnh sao cho nó thống nhất với các môn học khác.Về bản chất mô hình trường học của chúng ta là mô hình truyền thống tập trung vào nội dung nặng về truyền thụ kiến thức .Trong khi đó bản chất của mô hình mới trong môn Mĩ thuật lại tập trung vào trải nghiệm.Cụm tự "dạy học phát triển năng lực" đã nói lên được phần nào cách chúng ta né tránh điều đó!Việc tiếp cận phương pháp mới và soi rọi nó bằng một hệ thống lí luận rõ ràng,sẽ giúp chúng ta tiếp cận đúng với bản chất của nó và lựa chọn một con đường phù hợp cho giáo dục nghệ thuật ở tiểu học.

“Chỉ có trải nghiệm mới là hiểu biết ,còn tất cả chỉ là thông tin”(Albert Einstein)

Đầu tiên chúng ta hãy tìm hiểu những vấn đề lí luận cơ bản của hoạt động trải nghiệm trong trường học.

I.Giáo dục trải nghiệm là gì?

Là học thông qua làm để tạo ra tri thức mới,kinh nghiệm mới,trên cơ sở trải nghiệm thực tế dựa trên kinh nghiệm và kiến thức sẵn có.

Định nghĩa của Hiệp hội Giáo dục trải nghiệm quốc tế: “Giáo dục trải nghiệm là một phạm trù bao hàm nhiều phương pháp trong đó người dạy khuyến khích người học tham gia trải nghiệm thực tế, sau đó phản ánh, tổng kết lại để tăng cường hiểu biết, phát triển kỹ năng, định hình các giá trị sống và phát triển tiềm năng bản thân, tiến tới đóng góp tích cực cho cộng đồng và xã hội.”

“Học tập qua trải nghiệm” xảy ra khi một người sau khi tham gia trải nghiệm nhìn lại và đánh giá, xác định cái gì là hữu ích hoặc quan trọng cần nhớ, và sử dụng những điều này để thực hiện các hoạt động khác trong tương lai.(John Dewey – 1938)

Học tập thông qua trải nghiệm là việc sử dụng các vật liệu và thiết bị có sẵn trong lớp, học sinh được tự do lựa chọn cách thể hiện,giáo viên chỉ quan sát ,lắng nghe mà không hướng dẫn cụ thể như phương pháp cũ, trong khi học sinh được tha hồ khám phá mà không coi trọng vấn đề đúng sai bởi chính trẻ sẽ học được từ cái sai của mình.Cách học này sẽ khơi dậy tính tò mò vốn có của trẻ,giúp trẻ nhận biết mình và nhận thức được về chủ đề đã học.Tuy nhiên giáo viên vẫn phải cung cấp những hướng dẫn cần thiết và sử dụng những thông tin thu thập được từ đánh giá để cải thiện thành tích học

II.Triết lý giáo dục của Jond Dewey

Jond Dewey được xem là “cha đẻ của giáo dục trải nghiệm” ông là một nhà triết học,nhà tâm lý học,cải cách giáo dục của Mỹ.Tư tưởng triết học giáo dục của ông vẫn còn ảnh hưởng rất lớn đến ngày nay.

Jond Dewey cho rằng giáo dục truyền thống quá khắt khe,nơi người học phải ngoan ,biết vâng lời và lắng nghe một chiều,ít quan tâm đến lợi ích của người học, theo ông một nền giáo dục tiến bộ nên tập trung vào lợi ích của người học chứ không phải là những hướng dẫn hay nội dung. Dewey đề xuất một lý thuyết mới về giáo dục trong đó nêu bật những kinh nghiệm đóng vai trò quan trọng trong giáo dục, giáo dục trải nghiệm là kết quả của hai nguyên tắc cơ bản:tính liên tục và tương tác.Tính liên tục ở đây chính là sự kết nối giữa những kinh nghiệm cũ ,những thông tin cần thiết thu thập được và cái sẽ có trong tương lai,những trải nghiệm phong phú đó sẽ có mối quan hệ mật thiết với sự trưởng thành về thể chất và trí tuệ của các em.

“Giáo dục không phải là sự chuẩn bị cho cuộc sống,giáo dục chính là cuộc sống của mỗi người”(Jond Dewey) như vậy ông coi trọng việc phát triển năng lực riêng của mỗi người,việc tôn trọng từng cá nhân người học mang lại cho học sinh cơ hội được suy nghĩ theo cách riêng của mình mà không cần hiểu tại sao họ đã nghĩ như vậy.Chính vì vậy mà các chủ đề thường là những gì gần gũi với đời sống của các em,tạo nên những người công dân dân chủ.

Dewey cho rằng giáo dục nên tập trung vào chất lượng của kinh nghiệm (Qui trình) hơn là thông tin kiến thức,một kinh nghiệm tốt với trẻ đôi khi chỉ cần là những trải nghiệm với thiên nhiên ,cuộc sống đầy thú vị,chính nó sẽ thúc đẩy người học tiếp tục học tập để đáp ứng nhu cầu của bản thân,trưởng thành và hạnh phúc . Trong giáo dục thực nghiệm học tập chỉ xảy ra khi làm một cái gì đó và nó phản ánh bằng quá trình học.

Dựa trên nguyên lí của Deway các nhà giáo dục đã thiết kế những hoạt động trải nghiệm nhằm nâng cao kinh nghiệm sống cho học sinh,giúp học sinh giải quyết vấn đề nảy sinh .Đây cũng là hoạt động mà các em được sử dụng tất cả các giác quan trong việc chuyển hóa thông tin và biểu đạt khác nhau qua đó để giáo dục phẩm chất và kỹ năng.

Hoạt động trải nghiệm theo TS Nguyễn Quốc Vương có những đặc trưng sau:

+ Hạt động trải nghiệm diễn ra có chủ đích

+Trong hoạt động trải nghiệm học sinh đóng vai trò chủ thể ,giáo viên là người tổ chức

+Trong hoạt động học sinh có cơ hội sư dụng các giác quan:nhìn,nghe,nói,vận động,vẽ-tạo hình…..

+Học sinh được tiếp xúc với nhiều đối tượng ,tìm kiếm khai thác,tái cơ cấu và biểu đạt nhiều hình thức :Tập san,tranh,mô hình,kịch,…..

+Học sinh được học nhiều không gian ,môi trường học tập khác nhau

+Học sinh có cơ hội trao đổi thông tin với nhiều người

III.Hoạt động trải nghiệm qua môn học nghệ thuật

1.Hoạt động trải nghiệm qua nghệ thuật tập trung vào “quy trình không sản phẩm”

“Giáo dục trải nghiệm” cũng có cơ sở lý thuyết dựa trên một nghiên cứu (Edgar Dale 1946) chỉ ra rằng:Chúng ta nhớ...

20% những gì chúng ta đọc

20% những gì chúng ta nghe

30% những gì chúng ta nhìn

90% những gì chúng ta làm

Nó còn dựa trên nền tảng về lý thuyết đa trí tuệ ,do vậy,cần tạo ra một môi trường học phong phú nhằm phát huy tất cả các loại hình trí tuệ vốn có ở con người.Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng tất cả học sinh đều giỏi về một cái gì đó vào một thời điểm,do vậy công việc của giáo viên là tạo ra một môi trường đa dạng,thoải mái,an toàn .

Mục tiêu của giáo dục Mĩ thuật là để khuyến khích sự sáng tạo của trẻ em thông qua những trải nghiệm nghệ thuật và phát triển thích hợp.

Như vậy sự khác nhau trong quan điểm dạy học truyền thống và hoạt động trải nghiệm qua môn nghệ thuật là một bên tập trung vào quy trình và một bên tập trung vào sản phẩm.

Khi trẻ em sáng tạo nghệ thuật, chúng được khám phá, phát hiện, và suy nghĩ. Nghệ thuật khuyến khích sự độc đáo của mỗi đứa trẻ và quá trình trẻ tham gia hoạt động trải nghiệm là quá trình mà chúng ta không nhìn thấy trước được kết quả. Trong khi đó , với phương pháp cũ các em luôn theo các hướng dẫn để thực hiện một "đối tượng bài học" cụ thể - kết quả có thể dự đoán được. Nghệ thuật ở đây là một hình thức truyền cảm hứng cho mỗi đứa trẻ, khơi dậy sự sáng tạo và suy nghĩ của bản thân.

Đặc điểm của giáo dục trải nghiệm trong Mĩ thuật đó là tập trung vào quy trình thể hiện ở những điểm sau:

• Không có hướng dẫn từng bước

• Không có mẫu cho trẻ em đi theo

• Không có đúng hay sai mà mục đích là để khám phá và sáng tạo

• Nghệ thuật là tập trung vào kinh nghiệm và thăm dò kỹ thuật, công cụ và vật liệu

• Nghệ thuật là duy nhất và độc đáo

• Kinh nghiệm có được bằng sự thư giãn và vui vẻ

• Nghệ thuật là hoàn toàn của riêng trẻ

• Kinh nghiệm nghệ thuật là sự lựa chọn của mỗi đứa trẻ

• Ý tưởng là thứ không có sẵn để làm theo

2.Vai trò của người giáo viên

Nếu như trước đây, người thầy chỉ có một vai trò thì giờ đây trong một người giáo viên phải có rất nhiều con người khác nhau,để đạt tới hiệu quả cần có sự linh hoạt chuyển đổi giữa các vai trò:

a,Là người trợ giúp cho quá trình khám phá của học sinh

b,Cung cấp những thông tin cần thiết cho chủ đề

c,Biểu diễn một số kỹ năng

d,Hướng dẫn viên trong quá trình học tập (Huấn luận viên)

đ,Tư vấn:Người giúp đỡ trong vấn đề cần giải quyết

e,Nhân viên tư vấn:Người trợ giúp trong tình huống và cảm xúc

g,Người cung cấp hướng dẫn tập trung vào việc phát triển kỹ năng chuyên môn

Sự linh hoạt của người giáo viên còn bao gồm khả năng chuẩn đoán và can thiệp khi cần thiết để tăng cường học tập và hỗ trợ cho cá nhân hoặc nhóm: Bao gồm hỗ trợ về mặt kỹ thuật và quản lý học sinh khi cần.

Nếu như trước đây mục tiêu dạy học truyền thống của chúng ta bao giờ cũng là: học sinh biết vẽ…., học sinh hiểu được…,học sinh yêu thích….thì trong mô hình dạy học mới cái chúng ta hướng đến là :Học sinh muốn biết cái gì? Tuy rằng những phương pháp mới có tháo gỡ cho giáo viên những vướng mắc trong chương cũ trước đây như là nó xa rời với ngôn ngữ của trẻ hay thiếu nền tảng kiến thức về ngôn ngữ….cứng nhắc thiếu sáng tạo….,nhưng việc vận dụng nó như một phương pháp mới trong mô hình học truyền thống đã khiến nó gặp nhiều vướng mắc trong quản lý hành chính,sự tự chủ,cở sở vật chất…. chúng ta thấy càng ngày nó càng tiệm cận với cái cũ trong cách tiếp cận.Trong khi các nước trên thế giới cũng như trong khu vực ,giáo dục nghệ thuật của họ đã đi qua chương trình nghệ thuật chính thống mới chuyển sang những mô hình dạy học mới như “Văn hóa nghệ thuật” của Hàn Quốc ,thì ở Việt Nam giáo dục nghệ thuật ở tiểu học chưa bao giờ thực sự có nền tảng .Cũng như người Hàn ,họ xây dựng mô hình “nghệ sĩ với trường học” với những dự án nghệ thuật kèm theo chương trình “văn hóa nghệ thuật” Thiết nghĩ chúng ta cũng nên xây dựng những hoạt động trải nghiệm qua nghệ thuật,bên cạnh chương trình mới của bộ thay vì cố cưa ,đẽo gọt cho nó phù hợp.Ngoài ra dựa trên cơ sở lí luận ấy,chúng ta có thể xây dựng và hoạt động hệ thống câu lạc bộ ở tất cả các trường học kèm theo những quy chế vận hành như được quy định như một định mức lên lớp.

Tài liệu tham khảo

1) Cải cách giáo dục từ dưới lên-Nguyễn Quốc vương-báo tia sáng

2) Kinh nghiệm giáo dục-Jon Deway-nhà xuất bản tri thức

3) Tài liệu giảng dạy giáo viên Mỹ thuật –Nhà xuất bản giáo dục

4) Hướng dẫn tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh tiểu học-Nguyễn Quốc Vương-Nhà xuất bản ĐHSP

Lê Thủy 1/11/2017

TẢN MẠN VỀ SỰ BÌNH THẢN TRÊN KHUÔN MẶT HỘI HỌA PHỤC HƯNG

Nghệ thuật phục hưng kế thừa những giá trị tinh thần cao đẹp từ nghệ thuật Hi La, nơi mà vẻ đẹp tâm hồn và hình thể của con người được tôn vinh, những giá trị đẹp đẽ đó toát lên trên khuôn mặt nhẹ nhàng,thanh thản của hội họa Phục Hưng.Phảng phất trên khuôn mặt bình thản đó ,ẩn chứa sức mạnh của một” tâm hồn tự do”
Sự điềm tĩnh trên khuôn mặt ấy là niềm khao khát của con người đương thời khi mà các cuộc chiến tranh liên miên vẫn xảy ra giữa các vương quốc Hi La, mà nguyên nhân sâu xa của nó bắt nguồn từ cái “bạo động” bên trong của con người và người ta cho rằng chỉ khi nào con người ta có được sự nhẫn nại va thanh thản thì loài người mới sống trong yên bình ,hạnh phúc và hiển nhiên là chân lí đó luôn luôn đúng. Nhưng với cái ngạo khí và dục vọng của con người trần tục thì cái điều tưởng như đơn giản đó chỉ có các bậc thánh nhân, chúa trời mới đạt được.
Nghệ thuật Phục Hưng tiếp nhận những phẩm chất tốt đẹp đó và đưa nó đến gần hơn với cuộc sống của con người sau một nghìn năm sống trong “đêm trường trung cổ” nhưng ngay cả thời kì đó nó vẫn hiện diện đâu đó trên khuôn mặt có vẻ như cứng nhắc và nghiêm nghị của chúa :Nếu ai đó tát con vào má bên phải thì hãy dơ nốt má bên trái cho người ta tát, há chẳng phải là chúa cũng đang nhắc nhở con người cần phải có sự nhẫn nhịn và bình tĩnh đấy sao.Nhưng nghệ thuật trung cổ trong một thiết chế tôn giáo khắc kỉ, không tin rằng con nguời có thể đạt đến hạnh phúc ở cuộc đời trần tục, cuộc sống thực tại chỉ là ngắn ngủi tạm bợ,chỉ có thiên đường mới là nơi cuộc sống vĩnh hằng, và để lên được thiên đường, người ta phải cúi đầu ,cam chịu.Vì thế mà nghệ thuật thời kì Trung Cổ thường được vẽ với đôi mắt mở to vô hồn nhìn vào cõi hư vô,thân hình được kéo dài khắc khổ và thường được khắc họa trong tư thế cúi đầu nhận nhịn hoặc là ngước lên cầu xin sự ban phát của bề trên.
Nghệ thuật phục hưng phủ nhận điều đó và dơ cao ngọn cờ nhân văn, bán rẽ sâu vào cuộc sống thực tại, rằng hạnh phúc của con người không nằm trong tay chúa, nó nằm ngay ở chính bản thân mỗi người,khi chúng ta có được cái tĩnh bên trong tâm hồn”con người là trung tâm của vũ trụ”.
Đó là lúc tâm trí ta có khoảng trống để suy nghĩ vì thế mà tâm hồn ta được thanh lọc ,ta có sự thông thái ,rộng lượng ,hiểu biết và sự tự do trong tinh thần.Như vậy nghệ thuật Phục Hưng nói về cuộc sống của con người bằng các đề tài tôn giáo,mượn hình ảnh của chúa cốt để nói tình cảm của con người.
Bên trong khuôn mặt bình thản của chúa là một triết lí sống hướng con người đến sự tĩnh tại bên trong tâm hồn, đấy là lúc con người trở nên mạnh mẽ nhất mà không có một lưỡi dao nào có thể sánh được.
Sự phất triển của nghệ thuật luôn đi liền với sự phát triển của khoa học kỹ thuật,chủ nghĩa tư bản hình thành,kinh tế hàng hóa ngày càng phát triển ,những phát minh khoa học ra đời và châu Mỹ được tìm thấy đã mở rộng tư tưởng cho loài người .
Nghệ thuật Phục Hưng luôn vươn tới hình mẫu của con người lí tưởng,còn gì đẹp hơn vẻ đẹp tâm hồn với sức mạnh ẩn chứa đầy nội lực và một thân hình khỏe mạnh chuẩn mực. Vẻ đẹp của một “tâm hồn tự do”phải nằm trong sự cân đối, quy phạm cần thiết trong một xã hội đang hướng tới một trật tự mới.Vượt qua mọi giới hạn của không gian và thời gian,giá trị của nghệ thuật phục hưng vẫn vẹn nguyên,sự trường tồn của nó nằm ở giá trị nhân văn sâu xamà nó mang lại,nghệ thuật luôn đi tìm những hình thức thể hiện mới,nhưng giá trị cốt lõi của nó thì không bao giờ thay đổi,thế giới bên trong của con người vẫn là mảnh đất đầy bí ẩn để chúng ta khám phá!
Thủy12/8/13

Sunday, October 22, 2017

THỰC TIỄN BÀI HỌC QUY TRÌNH “VẼ BIỂU CẢM” CHỦ ĐỀ :CHÂN DUNG BIỂU CẢM

Lê Thủy

Có thể nói trong 7 quy trình dạy nghệ thuật dành cho chương trình tiểu học ,thì đây là một trong những quy trình khiến giáo viên bối rối nhất trong cách tiếp cận.Lý do đầu tiên có lẽ nó nằm ở chính cái tên của quy trình và điều đó đã dẫn đến cách hiểu sai lệch đi bản chất của nó.

Thế nào là “vẽ biểu cảm”? Biểu cảm là sự biểu hiện của các cảm xúc, nhưng bất cứ cách vẽ nào cũng đều là sự biểu hiện của cảm xúc ,vậy thì nó không thể là một cái tên cho một phương thức để tạo ra một tác phẩm nghệ thuật.

Bản chất của “vẽ biểu cảm” chính là vẽ mù,một bài tập để luyện sự phối hợp của tay,mắt ,não.Kết quả của nó thường là một bản vẽ hài hước,thú vị ,thường thì nó không tạo ra một bản vẽ đẹp,cũng không nên kỳ vọng nó là một phương pháp tuyệt vời giúp học sinh cải thiện kỹ năng vẽ.Đơn giản đây là một trò chơi giúp học sinh có sự phản xạ tốt về đường,cách đặt các đường nét,cao hơn là sự quan sát các hình dạng và sự biến đổi của các đường với những hình thức khác nhau, cũng như giúp học sinh kích thích trí tưởng tượng khi hình dung ra vị trí của các đối tượng.Thực ra bài tập này cũng không phải hữu ích với tất cả mọi người,và đặc biệt nó không phải là một phương thức để tạo ra tác phẩm vì vậy cách tiếp cận với quy trình nên đơn giản như một bài luyện tập và tên chủ đề đơn giản chỉ là đối tượng để học sinh thực hành.Với những đối tượng nhỏ quy trình này nên dường lại ở vẽ chì như một trò chơi, ở đối tượng học sinh lớn hơn bạn có thể đưa vào những đơn vị kiến thức về màu sắc trong chuẩn kiến thức dành cho tiểu học như :màu lạnh,màu nóng,nóng lạnh kết hợp hay bổ túc……để học sinh hứng thú và thực hành về màu sắc.Đặc biệt không bao giờ dược đánh đồng nó cùng với những phương thức sáng tác khác như lập thể hay biểu hiện….Một trong những khó khăn khi đưa nó vào chương trình học của Việt Nam là chương trình học của chúng ta nó thiếu nền tảng cơ bản nghệ thuật chính thống ,trong đó có những bài học về các phong trào và nghệ sỹ dành cho tiểu học, vì vậy môi trường tiếp xúc với nghệ thuật của học sinh ít hơn.Việc chúng ta đưa vào hình ảnh những tác phẩm của picacso hay các họa sĩ khác rất dễ tạo ra một sự nhầm lẫn ,cách hiểu sai về bản chất của nó.Tóm lại nó đơn giản là một trò chơi một bài tập phối hợp. Tinh thần cốt lõi của quy trình này nhấn mạnh tới việc trước khi dạy các kỹ năng vẽ hãy dạy cho trẻ cách quan sát,cách nhìn và sự nhạy cảm với nó (Nhạy cảm trong đường nét) .Tính từ “biểu cảm “ở đây có thể hiểu là sự biểu cảm trong đường nét ở mức độ mà học sinh có thể đạt được chứ không phải là sự biểu cảm ở sắc diện,biểu hiện buồn ,vui ,hay giận dữ như trong các bài học về tranh chân dung.

Bài học này được tiến hành tại lớp 3c trường tiểu học Vinh Tân –Thành phố Vinh-Nghệ An.

Mục đích của chủ đề này là cho học sinh làm quen với một bài tập vẽ. Học sinh sẽ học được tầm quan trọng của đường vẽ cũng như rèn luyện sự phản xạ với đường nét,khả năng quan sát ,tập trung,phối hợp mắt ,tay và não. Học sinh sẽ hoàn thành nhiều bản vẽ mù và sau đó hoàn thiện với bản vẽ quan sát.

Mục tiêu:

-Học sinh sẽ học cách quan sát đối tượng. Qua đó nó sẽ đạt những mục tiêu sau:

1.Cải thiện chất lượng của nét vẽ

2.Phối hợp mắt tay và não

3.Tăng khả năng tập trung quan sát và sự phản xạ với đường nét

4.khám phá những biến thể khác nhau bằng cách vẽ không nhìn giấy

5.Giúp học sinh tự tin hơn và rèn sự kiên nhẫn

6.Luyện tập vẽ mù nhiều lần trước khi vẽ theo quan sát

-Tích cực trong việc tham gia thảo luận về phương pháp vẽ biểu cảm (Vẽ mù)

Các hoạt động:

Đầu tiên chúng tôi sẽ cùng nhau thảo luận qua về đối tượng của bài học,học sinh sẽ nhắc lại những hiểu biết của mình về tranh chân dung đã được học ở lớp 2,sau đó chúng tôi nói về cách mình hiểu về tranh chân dung tự họa,hoạt động này chỉ là một hoạt động nhắc lại những gì học sinh đã được học để kết nối với đối tượng của chủ đề mới. Sau đó chúng tôi cùng thảo luận nhóm bàn về sự khác nhau trong cách thể hiện của 2 bức tranh hình 4.1 SGK ,cuối cùng chúng tôi đi đến khái niệm về vẽ mù:

Vẽ biểu cảm (Vẽ mù) là một bài tập vẽ không nhìn vào giấy.Người vẽ buộc phải quan sát chặt chẽ hình dạng và cạnh của đối tượng vẽ bằng đôi mắt của mình.Mục đích của nó không phải là để tạo ra một tác phẩm nghệ thuật giống thực, mà để tăng cường sự kết nối giữa mắt,tay, não.

Để minh họa cho khái niệm vừa đưa ra tôi tiến hành một thực hành với đối tượng thực và không quên việc giải thích cặn kẽ về nó,việc giải thích rõ ràng trong hoạt động này là rất quan trọng để học sinh thực sự hiểu bản chất của quy trình.

Trong quá trình quan sát giáo viên thực hành ,các con sẽ tự mình rút ra những nguyên tắc mà giáo viên đã thực hiện khi vẽ và cuối cùng chúng tôi sẽ chốt lại 3 nguyên tắc mà chúng tôi phải thực hiện khi vẽ mù:

-Không nhìn vào giấy

-Không nhấc bút

-Không nói chuyện

Tôi hiểu rõ lí do vì sao các bản vẽ của học sinh mình chưa hoàn hảo ,để khắc phục những điều đó tôi đưa ra một số kỹ thuật yêu cầu các con thực hiện trong quá trình thực hành như sau:

-Cố định cổ tay

-Di chuyển cánh tay linh hoạt

-Thả lỏng tay khi vẽ nhưng không nguệch ngoạc

-Di chuyển bút với tốc độ chậm và ổn định

Thực tế trong quá trình quan sát học sinh thực hành,giáo viên phải thường xuyên nhắc nhở những kỹ thuật cơ bản này.

Chúng tôi tiến hành luyện tập bằng cách nhìn vào ảnh chân dung của chính mình và thực hành trong 3 đến 5 bài tùy vào năng lực của học sinh.Bài thứ nhất các con sẽ vẽ trong vòng 4 phút và những bài sau giáo viên sẽ tăng lượng thời gian dần lên từ khoảng 1 đến 3 phút.

Thực ra bạn không cần cho học sinh sử dụng ảnh mà có thể cho các con ngồi đối diện nhau hoặc dùng gương ,việc dùng ảnh ở đây mục đích chính là để tiết kiệm thời gian trong khoảng thời gian hạn hẹp và bạn không thể chuẩn bị một số lượng gương lớn và thực ra nhìn vào một hình ảnh cố định cũng dễ dàng quan sát hơn một hình ảnh động,với phương pháp vẽ mù bạn có thể dùng ảnh,gương hay nhìn trực tiếp đều được.Và việc bạn giới hạn thời gian vẽ trong bài đầu tiên sau đó tăng dần lượng thời gian lên sẽ giúp học sinh rèn luyện cách nhìn bao quát tổng thể đến chi tiết cũng như điều đó sẽ giúp học sinh phản xạ nhanh với đường nét và phối hợp tay mắt,việc kéo dãn thời gian ra về sau sẽ giúp các con dò tìm kỹ càng hơn với nhiều đường nét và chi tiết mà vẫn đảm bảo cái tổng thể,sự chuyển động của tay sẽ chậm và ổn định hơn.

Sau khoảng 3 đến 5 bài thì nên cho học sinh dừng lại và cùng thảo luận về những trải nghiệm của vừa thực hành để rút ra kinh nghiệm đồng thời cũng là để làm rõ bản chất của vẽ mù.

Một số câu hỏi gợi ý mà bạn có thể sử dụng trong hoạt động thảo luận đánh giá như sau:

-Con nhìn thấy cái gì?

-Con có thể nhìn thấy một số bộ phận giác quan mà các bạn đang cố gắng vẽ không?

-Con có thấy phương pháp này hữu ích không?

-Con đang cảm thấy thế nào sau 3 bản vẽ đầu tiên?

-Con có muốn làm lại không?

Với học sinh lớn hơn bạn có thể hỏi thêm :

-Con có nhận thấy được những cảm xúc trong bài vẽ không?

Cuối cùng hãy yêu cầu học sinh về nhà luyện tập thêm với những đối tượng khác nhau và làm vào phiếu bài tập mà giáo viên đã chuẩn bị.

Ngày 2:

Chúng tôi tiếp tục luyện tập với vẽ mù nhưng hoạt động này tôi không giới hạn thời gian mà tùy vào khả năng của học sinh và đối diện nhau để quan sát trực tiếp.Đến hoạt động 2 tôi gần như rất ít khi phải nhắc đến các nguyên tắc và kỹ thuật khi thực hiện trong quá trình quan sát học sinh vẽ mà dành nhiều thời gian hơn để xem phản xạ và kết quả của học sinh,nếu như ở hoạt động một các con vẫn còn gượng ngùng thì sang hoạt động 2 nó diễn ra tự nhiên hơn hết quả trông thấy rõ ràng hơn.Tôi dành khoảng 15 phút yêu cầu các bạn chuyển sang vẽ theo quan sát để theo dõi sự biến chuyển phản ứng trong việc đặt đường nét và chất lượng của nó.Các con có ý thức rõ hơn trong việc thể hiện những đặc điểm cơ bản của đối tượng vẽ .Tất nhiên không phải học sinh nào cũng đạt được mục tiêu mà giáo viên đặt ra mà quan trọng là các con đã được trải nghiệm với một trò chơi ,một phương pháp mới.

Cuối cùng chúng tôi cùng xem lại các bản vẽ của mình và hỏi trẻ con cảm thấy như thế nào sau khi quay lại với vẽ theo quan sát?

Bài học kết thúc như một hoạt động luyện tập thuần túy mà không sử dụng màu sắc để hoàn thiện.